Embriološki rječnik: Najvažniji pojmovi u procesu vantjelesne oplodnje (IVF)

Aspiracija folikula (punkcija jajnih ćelija):

Medicinski postupak vađenja jajnih ćelija iz jajnika, najčešće pod ultrazvukom i anestezijom.
Izvor:

• ESHRE – FAQ: What is egg collection?

• MSD Manual – Oocyte retrieval

Jajna ćelija (oocita):
Najveća ćelija ljudskog tijela, ženska polna ćelija potrebna za oplodnju.
Izvor:

• NCBI – Human Oocyte

• Sadler, Langman’s Medical Embryology, 2019

Spermatozoid:
Muška polna ćelija koja vrši oplodnju jajne ćelije.
Izvor:

• MedlinePlus – Sperm

Zigot:
Prva ćelija novog organizma, nastaje spajanjem jajne ćelije i spermatozoida.
Izvor:

• MedlinePlus – Zygote

ICSI (intracitoplazmatska injekcija spermatozoida):
Tehnika u kojoj se spermatozoid ubrizgava direktno u jajnu ćeliju.
Izvor:

• HFEA – ICSI

Blastomere:
Ćelije koje nastaju diobom zigota u ranim fazama embrionalnog razvoja.
Izvor:

• MSD Manual – Embryonic Development

Morula:
Kompaktna masa ćelija (16–32), formira se trećeg dana razvoja embriona.
Izvor:

• MedlinePlus – Morula

Blastocista:
Embrion petog dana razvoja; ima unutrašnju masu ćelija (ICM) i trofoblast.
Izvor:

• ASRM – Embryo Development

ICM (inner cell mass):
Unutrašnja masa ćelija blastociste, iz koje nastaje fetus.
Izvor:

• MSD Manual – Embryology

Trofoblast:
Spoljašnji sloj blastociste iz kojeg se razvija posteljica.
Izvor:

• MSD Manual – Embryology

Embriotransfer:
Prenos jednog ili više embriona u matericu.
Izvor:

• ESHRE – Embryo Transfer

Kultivacija embriona:
Razvoj embriona u kontrolisanim laboratorijskim uslovima do trećeg ili petog dana.
Izvor:

• ESHRE – Laboratory procedures

Krioembrion:
Zamrznuti embrion čuvan za kasniju upotrebu (krioprezervacija).
Izvor:

• HFEA – Frozen Embryo Transfer

Vitrifikacija:
Vrlo brzo zamrzavanje jajnih ćelija ili embriona koje sprečava stvaranje ledenih kristala.
Izvor:

• ESHRE – Vitrification

Medijum:
Posebna hranljiva tečnost u kojoj se embrioni razvijaju u laboratoriji.
Izvor:

• ASRM – Laboratory culture media

PGT-A (preimplantaciono genetsko testiranje na aneuploidije):
Genetsko testiranje embriona na hromozomske abnormalnosti prije transfera.
Izvor:

• ASRM – Preimplantation Genetic Testing

Implantacija:
Proces vezivanja embriona za sluznicu materice.
Izvor:

• MSD Manual – Implantation

βhCG (beta humani horionski gonadotropin):
Hormon trudnoće koji se prvi pojavljuje u krvi/urinu nakon uspješne implantacije.
Izvor:

• MSD Manual – Beta-hCG

Zona pellucida:
Zaštitni omotač oko jajne ćelije i embriona.
Izvor:

• MSD Manual – Zona Pellucida

Asistirani hatching:
Laboratorijska tehnika otvaranja zone pellucide kako bi se olakšala implantacija embriona.
Izvor:

• ESHRE – Assisted Hatching

DNK fragmentacija:
Oštećenje genetskog materijala spermatozoida; može uticati na plodnost.
Izvor:

• ESHRE – Sperm DNA fragmentation testing

Antralni folikul:
Mali folikul u jajniku vidljiv ultrazvukom, koristi se za procjenu rezerve jajnika.
Izvor:

• ASRM – Ovarian Reserve Testing